جایگاه زمین‌ساختی ـ ماگمایی بازالت‌های بالشی کرتاسه در دامنه شمالی البرز در خاور گیلان (شمال ایران): بخشی از مجموعه افیولیتی یا کافت درون قاره‌ای؟

نویسندگان

  • خلیل الهیاری دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • سارا ملکوتیان استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، دماوند، ایران
  • شهروز حق نظر استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران
چکیده مقاله:

بازالت‌های بالشی به سن کرتاسه در دامنه شمالی البرز در خاور گیلان (شمال ایران) برونزد دارند. این گدازه‌ها دارای ترکیب عمده اولیوین بازالت هستند. از نظر ژئوشیمیایی این بازالت‌ها جزو سری انتقالی یا کمی آلکالن بوده و بی‌هنجاری‌های منفی  Ba, Zr, Nb-Taو بی‌هنجاری‌های مثبت Pb , K و نسبت‌های پایین Ce/Pb و Nb/U و نسبت‌های بالای Ba/Zr , Th/Nb از شاخصه‌های آلایش این سنگ‌ها با پوستۀ قاره‌ای می‌باشند. در نمودارهای تشخیص جایگاه‌های زمین‌ساخت، گدازه‌های بالشی در محدوده بازالت‌های ریفت‌های درون قاره‌ای قرار می‌گیرند و قابل قیاس با بازالت‌های تحولی ریفت اتیوپی هستند. مطالعات ژئوشیمیایی نشان می‌دهدکه این بازالت‌ها از گوشته اسپینل لرزولیتی در اعماق کمتر از 60 کیلومتری و نرخ ذوب بخشی کمتر از 15% منشأ گرفته‌اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پترولوژی، ژئوشیمی و محیط زمین ساختی گابروی کرتاسه جواهردشت واقع در دامنه شمالی البرز، شرق گیلان، شمال ایران بخشی از مجموعه افیولیتی یا کافت درون قاره ای؟

گابروهای کرتاسه در منطقه جواهردشت واقع در دامنه شمالی البرز در شرق گیلان برون زد دارند. این گابروها از نظر ساختاری در بخش زیرین دارای ساختمان لایه ای و در بخش بالایی ایزوتروپ هستند. کانی شناسی این سنگ ها شامل پلاژیوکلاز، اوژیت، اولیوین، بیوتیت و مگنتیت است. از نظر ژئوشیمیایی، این گابروها جزو سری انتقالی محسوب می شوند. بی هنجاری های مثبت pb، k، th و rb و بی هنجاری های منفی ba، zr، nb و p نشانه آ...

متن کامل

پترولوژی، ژئوشیمی و محیط زمین‌ساختی گابروی کرتاسه جواهردشت واقع در دامنه شمالی البرز، شرق گیلان، شمال ایران بخشی از مجموعه افیولیتی یا کافت‌ درون قاره‌ای؟

گابروهای کرتاسه در منطقه جواهردشت واقع در دامنه شمالی البرز در شرق گیلان برون‌زد دارند. این گابروها از نظر ساختاری در بخش زیرین دارای ساختمان لایه‌ای و در بخش بالایی ایزوتروپ هستند. کانی‌شناسی این سنگ‌ها شامل پلاژیوکلاز، اوژیت، اولیوین، بیوتیت و مگنتیت است. از نظر ژئوشیمیایی، این گابروها جزو سری انتقالی محسوب می‌شوند. بی‌هنجاری‌های مثبت Pb، K، Th و Rb و بی‌هنجاری‌های منفی Ba، Zr، Nb و P نشانه آ...

متن کامل

زمین‌شناسی و سنگ‌شناسی مجموعه بازالتی سلطان‎میدان در رخنمون‌های شمال و شمال خاور شاهرود، البرز خاوری، شمال ایران

مجموعه بازالتی سلطان‎میدان نمایانگر مهم‌ترین،  ستبر‌ترین و حجیم‌ترین فعالیت ماگمایی پالئوزوییک پیشین ایران است که در پهنه البرز خاوری در شمال و شمال خاور شاهرود رخنمون دارد. این مجموعه، روی سازند قلی به سن  اردوویسین پایانی  و در زیر سازند پادها به سن  دونین پیشین قرار دارد. نشانه‌های میدانی  بیانگر حضور بیش از 50 روانه‌ گدازه است که به‌طور متناوب در محیط خشکی و زیر آبی فوران کرده‌اند. این مجمو...

متن کامل

سنگ زایی و پهنه زمین ساختی مجموعه بازالت- تراکیت- ریولیت واقع در اسپیلی (جنوب سیاهکل، شمال ایران): شواهدی از ماگماتیسم دوگانه ریفتی قاره ای در البرز

مجموعۀ سنگ های آتشفشانی منطقه اسپیلی که شامل بازالت-تراکیت-ریولیت به سن کرتاسه بالایی هستند، در دامنه شمالی البرز و در جنوب شهرستان سیاهکل (خاور گیلان) برونزد دارند. از دیدگاه زمین شیمیایی، این مجموعه جزء سری انتقالی تا آلکالن است. همبستگی منفی p2o5، cao و al2o3 و همبستگی مثبت rb و th با sio2 نشان دهنده رخداد جدایش بلورین است. همبستگی منفی sr با y و sr/zr با sr، همبستگی منفی cao/al2o3 با sio2 و...

متن کامل

سنگ شناسی و ژئوشیمی گدازه های بالشی محدوده هرسین، افیولیت کرمانشاه، باختر ایران

توالی خروجی مجموعه افیولیتی هرسین به صورت گدازه­های بالشی بازالتی در حوالی روستای تمرک و گردنه گشور در خاور هرسین و کرمانشاه، در باختر ایران برونزد دارند. گدازه­های بالشی رخنمون یافته در امتداد گسل اصلی زاگرس بخشی از زمین‌درز افیولیتی بین کمربند زاگرس و زون سنندج- سیرجان به شمار می‌آیند. این سنگ­ها در حوالی روستای تمرک دارای ترکیب بازالت تا بازالت آندزیتی و در گردنه گشور ترکیبی در حد تراکی آندز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 94- سنگ و کانی

صفحات  171- 182

تاریخ انتشار 2015-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023